Culemborg – Eva-Lanxmeer en Het Kwarteel – Architectuur Lokaal

Een groep ontwerpers, wetenschappers en kunstenaars heeft zich verenigd in de  stichting Ecologisch Centrum voor Educatie, Voorlichting en Advies (EVA). Door een ecologische wijk te bouwen, willen ze laten zien hoe een duurzame leefomgeving van onderop vorm kan krijgen.

De gemeente Culemborg voelt zich aangesproken en gaat actief meewerken. Naast het NS-station ligt 24 hectare landbouwgrond vlakbij een waterwingebied. Hier kan Culemborg uitbreiden als behoedzaam wordt omgegaan met landschap en ecologie. Het is de plek bij uitstek voor de voorbeeldwijk EVA-Lanxmeer.

De opdrachtgever en de opgave
Om het geheel te organiseren wordt een projectteam EVA-Lanxmeer gevormd. Dit bestaat uit een vertegenwoordiging van de gemeente, enkele leden van de stichting EVA, een externe projectleider van een adviesbureau en een vertegenwoordiging van de woningcorporatie BetuwsWonen. De gemeente Culemborg en stichting EVA willen duurzame stedenbouw gestalte geven door uit te gaan van het versterken van bestaande kwaliteiten, het sluiten van kringlopen, het verbinden van landschap en architectuur en participatie van bewoners bij ontwerp en beheer van de wijk.

Uitwerking
Joachim Eble Architekten uit Tübingen stelt in samenwerking met Copijn Tuin- en landschapsarchitecten het stedenbouwkundig plan op. Behalve de eerder genoemde uitgangspunten worden oude landschappelijke kenmerken en ecologische kwaliteiten in het plan opgenomen. Voor de woningbouw is geëxperimenteerd met vormen van opdrachtgeverschap waarbij de gemeente gedurende een deel van het bouwproces het risico van de toekomstige bewoners overnam. Enkele tientallen woningen zijn volledig in opdracht van particulieren ontwikkeld en gebouwd. Dit geldt bijvoorbeeld voor Het Kwarteel; 24 appartementen en gemeenschappelijke voorzieningen. Een ander voorbeeld van collectief particulier opdrachtgeverschap in deze wijk zijn zes ‘kaswoningen’ die werden ontworpen door KWSA Architecten.

Resultaat
In 2010 is de wijk grotendeels gerealiseerd en trekt de gemeente zich terug uit de ontwikkelingsorganisatie. Voor de bewoners breekt een nieuwe fase aan. Zij hebben niet alleen de uitgangspunten geformuleerd en de huizen gebouwd. Bij wonen in deze wijk past ook een actieve rol in het beheer van bijvoorbeeld de gemeenschappelijke tuinen. Sinds de eerste plannen is de belangstelling voor duurzaamheid alleen maar toegenomen.

Naar volledige projectbeschrijving