Parkeren tot op een meter van je stoel: De Olifantenkooi presenteerde plan voor winkelcentrumgebied Staphorst – Architectuur Lokaal

Slideshow

Na maanden van onderzoek, analyse en overleg met de gemeente, de winkeliersvereniging en andere betrokkenen presenteerden Maikel Jeffrey Supèr, Bart Jan van ’t Slot en Sander Breider een denkraam voor de gemeente Staphorst voor de toekomstige invulling van het winkelcentrumgebied. Deze werkwijze was onderdeel van een experimentele werkwijze vanuit de vraag: Als je het Programma van Eisen niet benadert vanuit functies, logistiek en vierkante meters, maar een heel andere insteek zoekt, wat gebeurt er dan in de fase daarna?

Het Programma van Eisen dat De Olifantenkooi meekreeg van kunstenaar Jaap Groen en Jeanne van Heeswijk (Jeanne works) was geformuleerd in Winkelen is een Werkwoord. Het bood een Programma van mogelijkheden voor het winkelcentrumgebied, waarin ruimtelijke modellen voor de innige relatie tussen de Staphorster en zijn auto werden gepresenteerd. Dat De Olifantenkooi, begeleid door Kristian Koreman (ZUS), hun doelgroep goed kende, bleek uit de setting. De planpresentatie vond plaats in een oude meubelfabriek waar bezoekers hun auto tot op een meter van hun stoel konden parkeren. (Toen bleken eerdere waarnemingen wederom te kloppen: Staphorsters hebben weliswaar auto’s in gedekte kleuren, maar ze zijn wel groot en duur. De rode huurauto en de oude groene auto zijn dus duidelijk van buitenstaanders…)

De winst van deze aanpak is dat De Olifantenkooi het onderzoek naar de ruimtelijke en conceptuele mogelijkheden van het plangebied welbewust begon vanuit de mentale en sociale gesteldheid van de gebruikers ervan. Dus biedt het plan aanknopingspunten om binnen het slagenlandschap van Staphorst het winkelaanbod te reorganiseren op een manier die past bij de Staphorster: niet teveel fratsen en met behoud van parkeerplaatsen. Dat kan door meer  differentiatie aan te brengen in het noordelijk en het zuidelijk deel van het winkelgebied. Daarnaast kan de verblijfskwaliteit worden verhoogd door het centrale marktplein een duidelijker profiel te geven en beter te dimensioneren.

Parkeren is overal gratis en mogelijk. Staphorsters nemen zelfs voor kleine afstanden de bolide. En dat willen ze graag zo houden. De Olifantenkooi trof dus een kritisch publiek. Verdwijnen er echt geen parkeerplaatsen in het plan? Weten de ontwerpers wel dat Staphorsters niet “winkelen, maar boodschappen doen”? Dat het dus niet gaat om een stadse vorm van flaneren, maar om het sjouwen met zware boodschappentassen? De ideeën leidden tot een levendig debat tussen gemeenten, winkeliers, bewoners, gebruikers en ontwerpers. Wethouder Jan Talen was tevreden met de aanpak, het plan en de betrokkenheid van de burgers. “Het plan biedt logische oplossingen voor een aantal van onze problemen en biedt veel bruikbare ideeën.”

In december 2013 presenteert Architectuur Lokaal de publicatie ‘Ontwinkelformules’, waarin naast dit onderzoek ook andere winkelthema’s die De Olifantenkooi dit jaar verkende aan bod komen. De bijeenkomst was een samenwerkingsverband met Het Instituut en werd mede mogelijk gemaakt door het Fonds Creatieve Industrie.