Gijs Van Vaerenbergh wint prijsvraag Park Huis Doorn – Architectuur Lokaal

nieuwsbericht | juni 4, 2023

Gijs Van Vaerenbergh

Het Belgische architectencollectief Gijs Van Vaerenbergh heeft de prijsvraag Park Huis Doorn gewonnen. Het bureau won de ontwerpprijsvraag voor het toevoegen van drie nieuwe tuinelementen. Dat maakt Rijksbouwmeester en juryvoorzitter Floris Alkemade vandaag bekend. Het Rijksvastgoedbedrijf renoveert het park van het bijzondere rijksmonument Huis Doorn om het zijn cultuurhistorische betekenis terug te geven. De renovatie van het park omvat de aanpassing van het stelsel van lanen, bosvakken en zichtlijnen op open ruimtes en gebouwen. Het Rijksvastgoedbedrijf schreef de prijsvraag uit voor het ontwerp van eigentijdse objecten die niet in het definitief ontwerp van deze renovatie waren opgenomen: een voetbrug, een folly en een door de ontwerper zelf te bepalen aanvulling op het park. De uitschrijver heeft de intentie een opdracht tot realisatie te verlenen aan de winnaar van de prijsvraag.

De prijsvraag is een initiatief van de Rijksbouwmeester en werd uitgeschreven door het Rijksvastgoedbedrijf. Het reglement is opgesteld in samenwerking met Architectuur Lokaal.

Aanleiding en opgave
Op de zuidflank van de Utrechtse Heuvelrug ligt de historische buitenplaats Huis Doorn. Dit is een monumentaal complex van gebouwen en objecten in een landschappelijk park. Naast een omvangrijk en belangwekkend rijksmonument is Huis Doorn, door de bewoning van de voormalige Duitse keizer in de eerste decennia van de 20ste eeuw tevens een lieu de mémoire van Europees niveau. Om het park weer als een goed geheel te laten functioneren en te beleven worden er enkele nieuwe objecten en/of invullingen gevraagd: een voetbrug, een folly en een nader, door de ontwerper te definiëren aanvulling. Met het terugbrengen dan wel toevoegen van deze onderdelen wordt een kans gezien om ook een eigentijdse laag aan het park toe te voegen. Hiermee wordt de traditie in de tuinkunst – van het voortdurend aanpassen en omvormen van een tuin – levend gehouden, waardoor een rijke historische gelaagdheid ontstaat.

Gevraagd wordt om een een ontwerp voor drie parkelementen: • Een voetbrug op de plek van de verdwenen Schwebebrücke • Een folly ter vervanging van het voormalige kalverhok

• Een eigentijdse aanvulling aan het park die in de opvatting van de ontwerper nog ontbreekt en een betekenisvolle aanvulling biedt.

De voetbrug, de folly en het derde element worden meer dan functionele parkelementen – vooral betekenisdragers in het gerenoveerde park. Ze kunnen de samenhang van het park en de ruimtelijke kwaliteit vergroten én voegen een nieuw verhaal en een nieuwe ervaring toe. Zoals dat past in onze tijd en onze huidige opvattingen over cultuurhistorie zoeken we daarbij naar een respectvolle aanpak ten aanzien van de aanwezige tijdlagen.

Procedure De procedure betreft een open oproep op basis van portfolio. Deze opzet dient om de inspanningen voor iedereen beperkt te houden. Deelname staat open voor ruimtelijk ontwerpers met een afgeronde opleiding op HBO/academisch niveau. Op basis van portfolio en motivatie voor deelname worden maximaal vijf deelnemers geselecteerd voor het maken van een schetsontwerp met kostenraming. Zij ontvangen hiervoor een vergoeding van € 2.500,- excl. btw., als tegemoetkoming in de kosten voor het doen van hun inzending. De jury wijst één winnaar aan voor de voetbrug en de folly en één winnaar voor het derde, vrije element. Tevens wordt een runner-up aangewezen. Het kan zijn dat de jury kiest voor beide voorstellen van eenzelfde ontwerper.

Het reglement is hiernaast te downloaden.

Resultaat voorselectie
De jury heeft de volgende partijen geselecteerd voor het maken van een schetsontwerp:

  • Gijs Van Vaerenbergh
  • Rink Tilanus
  • Anouk Vogel Landscape Architecture
  • Maatschap Observatorium
  • Flux landscape architecture + Studio RAP.

Resultaat prijsvraag
Het ontwerp van Gijs Van Vaerenbergh (Pieterjan Gijs en Arnout Van Vaerenbergh) is door de jury als winnaar aangewezen. Runner up is FLUX landscape architecture + studio RAP (Gerwin de Vries, Wessel van Beerendonk, Lucas ter Hall, Mayke Baltussen en Jorne van der Water). Het juryrapport is hiernaast te downloaden.

Jury
De inzendingen zijn beoordeeld door een jury onder voorzitterschap van Rijksbouwmeester Floris Alkemade, Wietske Dubelaar, Steunpunt Archeologie en Monumenten Utrecht, MooiSticht en Platform Utrechtse Buitenplaatsen, Frank Havermans, Kunstenaar/ontwerper, Frank Louhenapessy, Hoofd bedrijfsvoering Stichting beheer Huis Doorn en Paul Roncken, Landschapsarchitect, adviseur Provincie Utrecht en docent aan Wageningen University

De prijsvraag Park Huis Doorn is uitgeschreven aan de hand van Kompas Light Prijsvragen. Deze handleiding is ontwikkeld door Architectuur Lokaal en wordt breed onderschreven door (Rijks)overheid en organisaties van opdrachtgevers, opdrachtnemers en adviseurs.