Veertig jaar later, vernieuwing van de wederopbouwwijken – Architectuur Lokaal

nieuwsbericht | maart 26, 2023

Slideshow

Bijeenkomst over de vernieuwing van wederopbouwwijken van na de Tweede Wereldoorlog. Het eerste exemplaar van de publicatie ‘Veertig jaar later, vernieuwing van de wederopbouwwijken’, werd aan het eind van dit symposium uitgereikt.

De vernieuwing van de wederopbouwwijken van na de Tweede Wereldoorlog is een belangrijke maatschappelijke en culturele opgave. De opvattingen over architectuur en stedenbouw zijn veranderd; de wooncultuur van de naoorlogse jaren is vrijwel verdwenen. Nederlanders stellen inmiddels hogere eisen aan hun woning, en er is minder waardering voor de destijds veel gebouwde portiek- en galerijwoningen. Actuele sociale problemen in deze wijken eisen de aandacht op. Er moet iets gebeuren om deze problemen het hoofd te bieden. De wijken beschikken echter ook over een aantal sterke punten, zoals een ruime opzet en veel openbaar groen. Dergelijke kwaliteiten dreigen uit het zicht te verdwijnen.

Voor opdrachtgevers, zoals de woningcorporaties die in de naoorlogse wijken de meeste woningen in bezit hebben, is een gecompliceerde opgave ontstaan.
De toekomst van de wederopbouwwijken lokt veel discussie uit en vraagt om intensief overleg. Juist omdat de wijken als één geheel zijn gebouwd en omdat de huidige kwaliteit vooral berust op ruimtelijke verbanden binnen de wijk, is een samenhangende aanpak wenselijk. Dat kan alleen als opdrachtgevers, bewoners en gemeente het eens worden over de te nemen maatregelen, over de wenselijke rolverdeling en over de vraag wie wat betaalt. Het gaat om een gecompliceerde opgave, waarbij naast technische en financiële ook sociale en culturele factoren aan de orde zijn.

Hoe kunnen, ‘veertig jaar later’, opdrachtgevers de toekomst van de wederopbouwwijken benaderen om samen met ontwerpers en andere betrokkenen de vernieuwing van deze wijken ter hand te nemen?

De bouwopgave van de vernieuwing van de wederopbouwwijken is het tweede thema in het kader van het Stimuleringsprogramma Cultureel Opdrachtgeverschap. Architectuur Lokaal nodigde een ‘Vliegende Brigade’ uit die, onder leiding van Wytze Patijn, vier kenmerkende naoorlogse wijken bezocht: Amsterdam Osdorp, Den Haag Zuidwest, Breda Heuvel en Groningen Vinkhuizen. Stuk voor stuk zijn dit wijken uit de wederopbouwperiode met stuk voor stuk een eigen identiteit. De Brigade sprak met de opdrachtgevers, ontwerpers en gemeenten, die inzicht gaven in de gebruikte aanpak bij de herstructurering in vier wederopbouwwijken en leiden tot aanbevelingen aan opdrachtgevers die elders in Nederland aan vergelijkbare opgaven werken. In het boek Veertig jaar later, vernieuwing van de wederopbouwwijken worden de vier wijken en de daar gebruikte aanpak van de herstructurering beschreven. Ook heeft de Vliegende Brigade aanbevelingen geformuleerd op basis van de gevoerde gesprekken. De publicatie is bedoeld als stimulans voor een verdere gedachtewisseling tussen opdrachtgevers en andere betrokkenen.

Het eerste exemplaar van het boek werd uitgereikt aan de directeur generaal Wonen van het ministerie van VROM.